कुनै देशका राजा अथवा राष्ट्रपतिलाई भेट्न जाँदा आगन्तुकले पालना गर्नुपर्ने केही शिष्टाचार हुन्छ । त्यसै गरी सारा ब्रह्माण्डका राजा हुनुभएका परमपवित्र परमेश्वरलाई प्रार्थना वा आराधना गर्दा हामीले पालना गर्नुपर्ने केही नियम र व्यवस्थाहरू छन् । वर्तमानका मण्डलीहरूले आराधनाको धर्मविधिमा आफ्नै मापदण्ड तोकेका छन् । तीमध्ये आज घुम्टोको नियमबारे बुझौं । क्याथोलिक मण्डलीमा, आराधना समयमा स्त्रीहरूले त शिरमा घुम्टो लगाउँछन् नै, तर त्यहाँका पोप, कार्डिनल, पूजाहारीहरूले समेत टोपी लगाएर प्रार्थना गर्छन् । प्रोटेस्टेन्ट मण्डलीमा चाहिँ पुरुष/स्त्री सबैले शिर खुला राखेर आराधना गर्छन् । बाइबलमा घुम्टोको नियमबारे कस्तो शिक्षा दिइएको छ होला ?
घुम्टोको नियमसम्बन्धी बाइबलको शिक्षा
बाइबलमा पुरूष र स्त्री सन्तलाई घुम्टोको नियमबारे फरक-फरक शिक्षा दिइएको छ । आराधना वा प्रार्थना गर्दा पुरूषले आफ्नो शिर ढाक्नुहुँदैन भनिएको छ ।
… कि हरेक मानिसको शिर ख्रीष्ट हुनुहुन्छ, स्त्रीको शिर तिनको पति हो, अनि ख्रीष्टको शिर परमेश्वर हुनुहुन्छ । प्रार्थना गर्दा वा अगमवाणी बोल्दा आफ्नो शिर ढाक्ने मानिसले आफ्नो शिरको अपमान गर्दछ । १ कोर ११:३–४
हरेक मानिसको शिर ख्रीष्ट हुनुहुन्छ । यसकारण प्रार्थना गर्दा आफ्नो शिर ढाक्ने मानिसले आफ्नो शिरको अपमान गर्दछ । अर्थात् प्रार्थना गर्दा आफ्नो शिर ढाक्ने मानिसले ख्रीष्टको अपमान गर्दछ भन्ने कुरा हो । ख्रीष्टको महिमा गर्नु सजिलो कुरा होइन । तर त्यसो भन्दैमा हामीले उहाँको अपमान पनि गर्नुहुँदैन । यसको ठीक विपरीत स्त्रीहरूले चाहिँ प्रार्थना वा आराधना गर्दा अनिवार्य रूपमा शिर ढाक्नुपर्छ ।
तर शिर खुला राखेर प्रार्थना गर्ने, अथवा अगमवाणी बोल्ने स्त्रीले आफ्नो शिरको अपमान गर्दछे, किनकि यो तिनले आफ्नो केश खौरेको जस्तो हो । किनकि कुनै स्त्रीले शिर ढाक्दिन भने बरु तिनले केश काटोस् । तर केश काट्नु कि खौरनु स्त्रीको निम्ति शर्मको कुरो हो भनेता तिनले शिरमा घुम्टो हालोस् । १ कोर ११:५-६
स्त्रीले आफ्नो शिर खुला राखेर प्रार्थना गर्नु भनेको आफ्नो शिरको अपमान गर्नु हो भनिएको छ । अर्थात् प्रार्थना गर्दा स्त्रीले आफ्नो शिरलाई घुम्टोले ढाक्नुपर्छ । यदि कुनै स्त्रीले शिर ढाक्दिन भनेता बरु तिनले केश काटोस् भनिएको चाहिँ स्त्रीले केश काटिन् भने शिर ढाक्नुपर्दैन भन्ने त्यस्तो अर्थ होइन । शिर नढाकी प्रार्थना गर्नु भनेको स्त्रीको लागि केश काट्नुजत्तिकै शर्मको कुरा हो भन्ने कुरालाई जोड दिने हो । यसकारण स्त्रीले प्रार्थना गर्दा अनिवार्य रूपमा शिरमा घुम्टो हाल्नुपर्छ ।
घुम्टोको नियमको आधार
प्रार्थना वा आराधना गर्दा पुरुषले आफ्नो शिर ढाक्नुहुँदैन तर स्त्रीले चाहिँ शिरमा घुम्टो हाल्नुपर्छ भन्ने शिक्षा बाइबलमा छ । प्रेरित पावलले घुम्टोको नियमबारे सिकाउनुअघि, योचाहिँ तिनले येशूज्यूबाट अनुसरण गरेको शिक्षा रहेको कुरा बताए ।
मेरो अनुसरण गर्ने होओ, जसरी म ख्रीष्टको अनुसरण गर्दछु । १ कोर ११:१
घुम्टोको नियम मानिसले तोकेको नियम होइनकि ख्रीष्टको अनुसरणबाट आएको, अर्थात् परमेश्वरद्वारा तोकिएको नियम हो । मानव-जातिलाई सृष्टि गर्नुभएका परमेश्वरको प्रबन्ध, अनि उहाँले दिनुभएको प्रकृतिले समेत घुम्टोको नियमलाई समर्थन गर्छ भनेर प्रेरित पावलले थप गवाही दिए ।
किनकि पुरुषले आफ्नो शिर ढाक्नुहुँदैन, किनभने ऊ परमेश्वरको प्रतिरूप र गौरव हो, तर स्त्रीचाहिँ पुरुषको गौरव हो । किनकि पुरुष स्त्रीबाट बनिएको होइन, तर स्त्रीचाहिँ पुरुषबाट बनिएकी हो । स्त्रीको निम्ति पुरुष सृष्टि भएको होइन, तर स्त्री पुरुषको निम्ति हो । यसैकारण र स्वर्गदूतहरूका खातिर पनि स्त्रीले आफ्नो शिर घुम्टोले ढाकेको हुनुपर्छ । १ कोर ११:७-१०
परमेश्वरले पहिला आदमलाई बनाउनुभयो र त्यसपछि आदमको सहयोगीको रूपमा हव्वालाई बनाउनुभयो । सृष्टिको यस्तो सिद्धान्तबाट पनि, पुरुषले चाहिँ आफ्नो शिर ढाक्नुहुँदैन तर स्त्रीले आफ्नो शिर ढाक्नुपर्छ भनेर प्रेरित पावलले बताएका छन् । स्वर्गबाट स्वर्गदूतहरूले पनि हेरिरहेकाले तिनीहरूका खातिर पनि स्त्रीहरूले आफ्नो शिरमा घुम्टो हाल्नुपर्छ ।
पुरुषले लामो केश पाल्यो भने त्यो त्यसको निम्ति शर्मको कुरो हो भनी के प्रकृतिले पनि तिमीहरूलाई सिकाउँदैन र ? तर यदि स्त्रीको लामो केश छ भनेता त्यो तिनको निम्ति गौरव हो । किनकि स्त्रीको केश तिनलाई ढाक्नलाई दिइएको हो । १ कोर ११:१४-१५
पुरुषले लामो केश पाल्नु भनेको उसको निम्ति त्यो शर्मको कुरा हो, तर स्त्रीको चाहिँ केश लामो छ भने उसको निम्ति त्यो गौरवको कुरा हो भनी प्रकृतिले नै सिकाएको छ । अर्थात् पुरुषले आफ्नो शिर ढाक्नुहुँदैन तर स्त्रीले चाहिँ शिर ढाक्नुपर्छ भनेर वचन हो ।
प्रेरितहरूको युगमा घुम्टोको नियम
यस विषयमा कसैले वादविवाद गर्छ भने पनि घुम्टोको नियमलाई अवज्ञा गर्ने त्यस्तो रीति कुनै पनि परमेश्वरको मण्डलीहरूमा छैन भनेर प्रेरित पावलले जोड दिए ।
तिमीहरू आफै विचार गर, शिर नढाकी परमेश्वरलाई प्रार्थना गर्न स्त्रीलाई सुहाउँछ र ? … तर कसैले यस विषयमा वाद-विवाद उठाउन चाहन्छ भने, हाम्रो कुनै यस्तो रीति छैन न त परमेश्वरका मण्डलीहरूको नै छ । १ कोर ११:१३-१६
फेरि भन्नुपर्दा घुम्टोको नियमचाहिँ सम्पूर्ण परमेश्वरको मण्डलीहरूको एकीकृत नियम हो । प्रेरितहरूको युगमा, प्रार्थना वा आराधना गर्दा स्त्रीहरूले आफ्नो शिरमा घुम्टो हाल्ने गर्थे । अन्य अनुवादहरूमा हेर्ने हो भने अझ प्रष्ट व्याख्या छ ।
आफै विचार गर, के स्त्रीलाई टाउको नछोपी परमेश्वरलाई प्रार्थना गर्न सुहाउँछ ? … यसको बारेमा कोही तर्क गर्न चाहन्छ भने म भन्दछु, योबाहेक हाम्रो अरू कुनै चलन छैन र परमेश्वरको मण्डलीको अरू कुनै रीतिथिति छैन । १ कोर ११:१३-१६ (सरल नेपाली बाइबल)
तिमीहरू आफै विचार गर, शिरलाई केहीले पनि नछोपी आराधनामा परमेश्वरमा प्रार्थना गर्न स्त्रीको निम्ति उचित हुन्छ र ? … तर कसैले यसको बारेमा तर्क गर्न चाहन्छ भने म भन्दछु, योबाहेक आराधनामा हाम्रो अरू कुनै चलन छैन र परमेश्वरको मण्डलीको अरू कुनै रीतिथिति छैन । १ कोर ११:१३-१६ (GNT)
परमेश्वरको वचनमा घटबढ नगर
बाइबलका केही अनुवादहरूमा, उप-शीर्षक बनाउन मुख्य विषयवस्तुबाट केही अंश झिक्ने गर्छन् । १ कोरिन्थी अध्याय ११का केही उप-शीर्षकहरू यस प्रकार छन्ः Covering the Head in Worship (आराधना गर्दा शिर ढाक्ने, GNT), Head Coverings (शिर ढाक्ने, ESV) र Advice about Head Coverings (शिर ढाक्नेबारे सुझाव, ISV) । यस अध्यायले घुम्टोको नियमबारे वर्णन गर्दछ, जसमा प्रार्थना वा आराधना गर्दा स्त्रीले आफ्नो शिर ढाक्नुपर्छ भनेर उल्लेख गरिएको छ ।
यसकारण सत्य परमेश्वरको मण्डलीमा प्रार्थना वा आराधना गर्दा बाइबलको शिक्षाअनुसार पुरुषले आफ्नो शिर केहीले ढाक्नुहुँदैन तर स्त्रीले चाहिँ आफ्नो शिर ढाक्नुपर्छ । तापनि हिजोआज अधिकांश मण्डलीहरूले बाइबलको यस्तो शिक्षालाई पालना गर्दैनन् । क्याथोलिक मण्डलीमा स्त्रीहरूले शिर ढाकेर प्रार्थना गर्छन् भने पुरुष पादरीहरूले चाहिँ आराधनामा आफ्नो पदअनुसार माइटर टोपी लगाउँछन् । यता प्रोटेस्टेन्ट मण्डलीमा चाहिँ प्रार्थना गर्दा स्त्रीले आफ्नो शिरमा घुम्टो हाल्दैनन् । यी मण्डलीहरूले बाइबलको शिक्षालाई पूर्ण रूपमा पालना गरिरहेका छैनन् । परमेश्वरले उहाँको वचनमा कदापि घटबढ नगर्नू भनेर कडा चेताउनी दिनुभएको छ ।
“मैले तिमीहरूलाई दिएका आज्ञाहरूमा केही पनि घटबढ नगर्नू, तर मैले तिमीहरूलाई दिएका परमप्रभु परमेश्वरका आज्ञाहरू पालन गर्नू ।” व्य ४:२
यदि हामीले नक्सामा नभएको बाटो थप्ने अथवा भएको बाटोलाई हटाउने गऱ्यौं भने के हामी आफ्नो गन्तव्यमा पुग्न सक्छौं होला ? त्योजस्तै हाम्रो मुक्तिको निम्ति दिनुभएको परमेश्वरको वचनमा यदि हामीले घटबढ गऱ्यौं भने हामीहरू हाम्रो गन्तव्य, स्वर्गसम्म पुग्न सक्दैनौं । बाइबलमा, घुम्टोको नियम पालन नगर्नु भनेको परमेश्वरको अपमान गर्नुसरह हो भन्ने शिक्षा छ । आराधनामा परमेश्वरको नाउँचाहिँ पुकार्ने तर बाइबलको शिक्षालाई चाहिँ अवज्ञा गर्ने मानिसहरू पनि छन् । योद्वारा तिनीहरूले आत्मा र सत्यतामा परमेश्वरलाई महिमा दिनुको सट्टा आफ्नो कार्यद्वारा परमेश्वरलाई इन्कार गर्दै उहाँको अपमान गर्छन् । आफ्नो सोचाइ र आदतलाई अगि सार्दै परमेश्वरको व्यवस्थालाई इन्कार गर्ने र अधर्म काम गर्नेहरूले जतिसुकै परमेश्वरलाई प्रशंसा गरे पनि तिनीहरू कदापि स्वर्ग जान सक्दैनन् (मत्ती ७:२१-२३) । यसकारण बाइबलको शिक्षाअनुसार, प्रार्थना वा आराधना गर्दा पुरुषले आफ्नो शिर ढाक्नुहुँदैन तर स्त्रीले चाहिँ आफ्नो शिरमा घुम्टो हाल्नुपर्छ ।